Εγραψε ιστορία με το πάθος και την ευφυϊα του

Ο Στιβ Τζομπς "έφυγε" το βράδυ της Τετάρτης, στα 56 του, νικημένος από τον καρκίνο. Θα μείνει στην ιστορία ως ένας από τους σπουδαιότερους εκπροσώπους του αμερικανικού ονείρου.
Ξεκίνησε τη συναρπαστική πορεία του από πολύ χαμηλά, από το γκαράζ του πατρικού του. Γκρεμίστηκε από τον "θρόνο" του, όταν εκδιώχτηκε από την Apple, την εταιρεία που ο ίδιος ίδρυσε, κι όμως, επέστρεψε ως σωτήρας για να την "απογειώσει" με έσοδα 65,2 δισ. δολάρια ετησίως.
Στη διαδρομή προς την κορυφή, κατάφερε να συνδεθεί άρρηκτα με την εταιρεία του, τόσο όσο κανείς άλλος, εκτός ίσως από τον Μπιλ Γκέιτς της Microsoft. Ωστόσο, "100 χρόνια από σήμερα", όπως σημείωσε την ημέρα του θανάτου του το περιοδικό "Fortune", "όταν ο κόσμος θα μιλάει για τον Γκέιτς και τον Τζομπς, θα θυμάται τον πρώτο περισσότερο ως φιλάνθρωπο παρά ως καινοτόμο. Τον Τζομπς όμως θα τον μνημονεύει ως τον "εγκέφαλο" προϊόντων που έφεραν την επανάσταση στους υπολογιστές, την τηλεφωνία και τη μουσική βιομηχανία". Ο εκλιπών ήταν ίσως ο μοναδικός CEO που έγινε τόσο διάσημος όσο τα προϊόντα του. Συχνά του ζητούσαν αυτόγραφα - θρυλική είναι μια ιστορία σύμφωνα με την οποία έσπευσε να βοηθήσει μια ηλικιωμένη κυρία που είχε πέσει κοντά στα γραφεία της Apple κι εκείνη αναφώνησε, "Θεέ μου, είσαι ο Στιβ Τζομπς!".
Είχε στο ενεργητικό του περισσότερα από 100 εξώφυλλα σε περιοδικά, το πρώτο του όταν ήταν 26 ετών στο περιοδικό "Inc." με τίτλο: "Αυτός ο άνθρωπος άλλαξε για πάντα τον κόσμο". Λίγο αργότερα εμφανίσθηκε και στο "Time". Την "ποπ" εικόνα του την απογείωσε μέσω των απολαυστικών "παραστάσεων" που έδινε σε κάθε παρουσίαση προϊόντος της Apple. Αφού πρώτα φρόντιζε να δημιουργήσει κλίμα άκρας μυστικοπάθειας γύρω από το προϊόν -σε βαθμό υστερίας-, τελικά εμφανιζόταν επί σκηνής ντυμένος πάντα με τζιν και συνήθως μαύρο μπλουζάκι, προκαλώντας ρίγη συγκίνησης όπως ένας σταρ.
Σε μία παρουσίαση, το 1999, χρησιμοποίησε κι έναν πραγματικό σταρ: τον ηθοποιό Νόα Γουάιλ, που πρωταγωνιστούσε στη δημοφιλή σειρά "ER" και που τον είχε ενσαρκώσει σε μία ταινία του καλωδιακού HBO με θέμα τη ζωή του. Ο Γουάιλ εμφανίστηκε ως Στιβ Τζομπς, μέχρι που έκανε την εμφάνισή του στη σκηνή ο αληθινός Τζομπς, ζητώντας του μάλιστα κι ένα "ρολάκι" στη σειρά.

Ο Στιβ Τζομπς είχε αναπτύξει έντονη φιλανθρωπική δραστηριότητα, την οποία φρόντισε να κρατήσει μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας.

Εξάλλου, είχε... πρωταγωνιστήσει και σε επεισόδιο των θρυλικών "Simpsons" ως ο μεγιστάνας "Στιβ Μομπς" της... Mapple Computers και στην επίσης διάσημη σειρά καρτούν "South Park". Αν και εμφανώς απολάμβανε τη δημοσιότητα και φρόντιζε να την καλλιεργεί, ταυτόχρονα την απεχθανόταν.
Σύμφωνα με τον Αλαν Ντόιτσμαν, συγγραφέα βιογραφίας του με τίτλο "Ο Δεύτερος Ερχομός του Στιβ Τζομπς", ο ιδρυτής της Apple "αγαπούσε τη δημοσιότητα και τις προσβάσεις που αυτή του πρόσφερε, ήθελε όμως να ελέγχει απόλυτα την εικόνα του".

Ο Στιβ Τζομπς με τον διάδοχό του στο τιμόνι της Apple Τιμ Κουκ ο οποίος στην πρώτη παρουσίαση που έκανε ως CEO χαρακτηρίστηκε ως «βαρετός».

Για τον λόγο αυτό ενδεχομένως να έχουν γραφτεί πολλές βιογραφίες του χωρίς ο ίδιος να έχει δώσει τη συγκατάθεσή του, ενώ συχνά φρόντιζε να αποθαρρύνει κάθε ενθουσιώδη υποψήφιο βιογράφο. Μόλις φέτος συμφώνησε με τον οίκο Simon & Schuster για μία βιογραφία που ετοιμάζει ο Γουόλτερ Αϊζκσον με τίτλο, "iSteve: The Book of Jobs", η οποία αναμένεται να κυκλοφορήσει στις 24 Οκτωβρίου (από 21 Νοεμβρίου που ήταν αρχικά προγραμματισμένο). Ενδεικτικό του ενδιαφέροντος για τον Τζομπς είναι και το γεγονός ότι η βιογραφία του έχει τη μεγαλύτερη ζήτηση στο Amazon, πριν καν κυκλοφορήσει στην αγορά.
Ο Τζομπς συνάντησε τον Αϊζκσον, λίγες μόλις εβδομάδες πριν από τον θάνατό του, ξέροντας πως το τέλος πλησιάζει. Σε άρθρο του στο περιοδικό Time, περιγράφει πως βρήκε τον Τζομπς να πονάει, δεν είχε όμως χάσει το χιούμορ του. Οταν τον ρώτησε γιατί ένας τόσο εσωστρεφής άνθρωπος αποφάσισε να μιλήσει για τον εαυτό του, του απάντησε πως ήθελε να τον μάθουν τα παιδιά του. "Δεν ήμουν πάντα εκεί για κείνα, και θα ήθελα να μάθουν το γιατί και να καταλάβουν αυτό που έκανα", συμπλήρωσε.
Αλλωστε, τους τελευταίους μήνες τούς πέρασε κυρίως συντροφιά με τη γυναίκα και τα παιδιά του, ενώ συνάντησε και μερικούς από τους πιο στενούς φίλους του και συνεργάτες.
Προσωπική ζωή
Ο υιοθετημένος γιος με το νόθο παιδί
Ενας πατέρας που δεν γνώρισε, ένα νόθο παιδί που για χρόνια δεν αναγνώριζε με τη δικαιολογία ότι ήταν στείρος και μία σχέση με την Τζόαν Μπαέζ την οποία δεν παντρεύτηκε, επειδή στα 41 της ήταν μεγάλη για να του κάνει παιδιά, είναι μερικά από τα... στιγμιότυπα της ζωής του Στιβ Τζομπς.
Γεννήθηκε στο Σαν Φρανσίσκο το 1955. Οι γονείς του, ο Σύριος Αμπντουλαφατάχ Τζανταλί, ο οποίος ήρθε στις ΗΠΑ για σπουδές, και μητέρα του, Τζοάν Σίμσον, δεν ήταν παντρεμένοι κι όταν γεννήθηκε ο γιος τους τον έδωσαν για υιοθεσία. Ωστόσο, παντρεύτηκαν αργότερα και απέκτησαν μία κόρη, τη Μόνα Σίμσον, γνωστή συγγραφέα, την οποία ο Τζομπς γνώρισε όταν ήταν 27 χρονών. Τον πατέρα του, ο οποίος είναι ιδιοκτήτης καζίνου, δεν τον γνώρισε ποτέ.
Τον υιοθέτησαν οι Πολ και Κλάρα Τζομπς, ενώ αργότερα υιοθέτησαν ένα ακόμα παιδί, την Πάτι.
Δύσκολα χρόνια
Από μικρός είχε τρέλα με τους υπολογιστές, παράτησε όμως το πανεπιστήμιο μετά μόλις ένα εξάμηνο. Για ένα διάστημα, τα περνούσε πολύ δύσκολα: Κοιμόταν στο πάτωμα του δωματίου ενός φίλου του και συχνά πήγαινε στα δωρεάν γεύματα των Χάρε Κρίσνα. Το μάθημα που παρακολουθούσε μετά μανίας ήταν η Καλλιγραφία, μάθημα που ήταν και ο λόγος, όπως δήλωσε αργότερα, που ο Mac είχε τόσες γραμματοσειρές. Οταν μάζεψε χρήματα, έφυγε για την Ινδία, επέστρεψε βουδιστής και... ψαροφάγος και παραδέχτηκε ότι πειραματίστηκε με το LSD, περιγράφοντας μάλιστα την εμπειρία του ως "ένα από τα δύο - τρία καλύτερα πράγματα που είχε κάνει στη ζωή του".
Το 1978, απέκτησε μία κόρη την οποία αναγνώρισε αρκετά χρόνια αργότερα, ενώ είχε προηγηθεί ο δεσμός του με την Μπαέζ και, όπως φημολογείται, και ένας με την ηθοποιό Νταϊάν Κίτον.
Παντρεύτηκε το 1991 τη Λορίν Πάουελ κι απέκτησαν τρία παιδιά, τον Ριντ, την Ιβ και την Εριν.
Η περιουσία του εκτιμάται στα 8,3 δισ. δολάρια και είναι ακόμα άγνωστο ποιος και τι θα κληρονομήσει. Ενδεχομένως να αφήσει κάποια χρήματα σε ιδρύματα που ασχολούνται κατά του καρκίνου. Φημολογείται, εξάλλου, πως είχε δωρίσει 150 εκατ. δολάρια στο Αντικαρκινικό Κέντρο Ελεν Ντίλερ, αν και την όποια φιλανθρωπική δραστηριότητα είχε αναπτύξει φρόντισε να κρατήσει, όπως και την προσωπική του, μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας.
Η Apple μετά τον Τζομπς
Ζητείται ηγέτης με όραμα και φαντασία
Ο Τζομπς ήταν διάσημος -μερικοί θα έλεγαν διαβόητος- για την αυστηρότητα με την οποία διοικούσε το... μήλο του. Εχοντας καταφέρει να δημιουργήσει μια ατμόσφαιρα ομαδικότητας, απαιτούσε μόνο το καλύτερο. Οι εργαζόμενοί του τον ακολουθούσαν σαν να ήταν ο Μεσσίας, ενώ ταυτόχρονα τον φοβόντουσαν. Λέγεται ότι κάποτε απέλυσε κάποιον μέσα στο ασανσέρ κι έναν άλλο επειδή του έφερε λάθος μάρκα νερό.
Ομως όλοι αναγνώριζαν το ταλέντο του να παντρεύει το ντιζάιν με την τεχνολογία και το καινοτόμο του χάρισμα. Κι αυτό το χάρισμα θα εκλείψει από την εταιρεία, τόσο ώστε οι περισσότεροι να αναρωτιούνται αν θα μπορέσει στο εξής η Apple να διατηρήσει το πνεύμα του Τζομπς χωρίς τον Τζομπς.
Υπάρχουν αρκετά παραδείγματα εταιρειών που τα κατάφεραν: η Φορντ τα πήγε περίφημα χωρίς τον Χένρι και η Ντίσνεϊ το ίδιο, όχι όμως από την αρχή. Για χρόνια, μετά τον θάνατο του Γουόλτ Ντίσνεϊ, οι διάδοχοι έπαιρναν τις αποφάσεις με τη σκέψη στο "τι θα έκανε ο Γουόλτ". Το αποτέλεσμα ήταν να χάσει τη λάμψη της, μέχρι που την ανανέωσε ο Μάικλ Αϊσνερ τη δεκαετία του '80 και την απογείωσε ξανά ο? Τζομπς όταν η Ντίσνεϊ εξαγόρασε τη σούπερ πετυχημένη Pixar του.
Οπότε, όπως επισημαίνει ο Ντέιβιντ Γιόφι, καθηγητής στο Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων του Χάρβαρντ, η σκέψη τι "θα έκανε ο Στιβ, είναι συνταγή που θα προκαλέσει προβλήματα". Τα καλά νέα για την Apple είναι ότι έχουν ήδη σχεδιαστεί οι επιχειρηματικές κινήσεις για τα επόμενα δύο με τρία χρόνια", άρα το 80 με 90% των όσων βγουν από τα εργοστάσιά της θα απηχούν το πνεύμα του Τζομπς.
Προβληματισμός
Η πρόκληση επομένως, επισημαίνει ο Γιόφι, θα έρθει αργότερα, οπότε και η εταιρεία θα χρειαστεί έναν ηγέτη που θα μπορεί να διαμορφώνει το μέλλον. Ταλέντο που δεν διαθέτει ο διάδοχος του Τζομπς, Τίμοθι Κουκ, ο οποίος θεωρείται μεν αριστοτέχνης σε θέματα διαχείρισης κόστους και πωλήσεων, στερείται δε φαντασίας. Δεν διαθέτει ίσως ούτε το επικοινωνιακό χάρισμα του Τζομπς, αφού στην πρώτη παρουσίαση που έκανε ως CEO, μία μέρα πριν από τον θάνατο του Τζομπς, χαρακτηρίστηκε ως "βαρετός".
Η διαδρομή από το Mac στο iPad
Ξεκινώντας από το γκαράζ του σπιτιού του πριν από 35 χρόνια ο Τζομπς προσέφερε στον κόσμο καινοτομίες που άλλαξαν τον τρόπο με τον οποίο ακούμε, αγγίζουμε, βλέπουμε, μιλάμε και δουλεύουμε.
1976
Με τον φίλο του Στιβ Γουόζνιακ ιδρύουν την Apple, παρουσιάζουν τους Apple I και II. Μεγαλύτερη επιτυχία κάνει ο Macintosh.
1986
Εχοντας φύγει από την Apple, αγοράζει την Pixar. Ταινίες όπως το Toy Story και Cars κάνουν τεράστια επιτυχία.
1997
Ο Στιβ Τζομπς πιστρέφει στην Apple ενώ αυτή βρίσκεται στο χείλος της χρεοκοπίας. Είναι η αρχή μιας νέας εποχής.
2002
Κάνει την εμφάνισή του στην αγορά το iPod, η φορητή συσκευή που άλλαξε τον τρόπο με τον οποίο ακούμε μουσική.
2004
Ο Στιβ Τζομπς ανακοινώνει πως πάσχει από καρκίνο στο πάγκρεας και πως υποβλήθηκε σε εγχείρηση.
2007
Παρουσιάζεται το iPhone, μια πολυσυσκευή που αργότερα θα έφερνε στα δικαστήρια την Apple και τη Samsung.
2010
Παρουσιάζεται η ταμπλέτα iPad και μέσα σε μία μόνο εβδομάδα πουλιούνται 500 χιλιάδες κομμάτια παγκοσμίως.
2011
Ο Στιβ Τζομπς παραιτείται από CEO της Apple καθώς η βεβαρημένη υγεία του δεν του επιτρέπει να ασκεί τα καθήκοντά του.

ΧΡΥΣΟΥΛΑ ΚΑΤΣΑΡΟΥ

Πηγη:
ethnos.gr